Pupa palangası ve geniş apaz ve ana yelken arabası

 

         Pupa palangası temelde ana yelkenin güngörmezini kontrol etmemizi sağlayan bir sistemdir. Bumbayı aşağıya doğru gererek yelkenin güngörmezinin kapanmasını sağlar. Sert havada geniş apaz seyrinde pupa palanganızın ayarı orta gerginlikte olmasında fayda var. Gereğinden fazla alındığında teknenin rüzgârüstüne doğru gitmek istemesine sebep olacaktır. Hem gereksiz yere dümene yük bindirecek hem de ani sağanaklarda istemsiz tramolaya kadar sizi zorlayabilecektir. Olması gerekenden daha boş olursa, bu sefer ana yelkendeki yük çok az olacağı için tekneyi koşturan cenova veya balon yelkeniniz sizi rüzgâraltına doğru gitmeye ve hatta istemsiz kavançaya kadar zorlayabilecektir.

 

         

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                Bunu anlamanın en kolay iki yolu: Dümene binen yük sebebi ile teknenizin sizi götürmeye çalıştığı yön ve ana yelkeninizin güngörmezinin formudur. Tabii ki bu ölçümler teknenizin direği doğru trimli ise bize bir şeyler söyleyebilir. Sert havada ana yelkeninizle beraber cenova veya balon yelkeninizin açık olduğu bir geniş apaz seyrinde tekneniz sürekli rüzgârüstüne  doğru yatıp rüzgâraltına kaçmaya çalışıyorsa, pupa palanganız çok boş demektir ve biraz doldurarak rahatlatabilirsiniz. Veya tam tersi tekne rüzgâraltına doğru yatıp, rüzgârüstüne kaçmaya çalışıyor ve sizi broşa zorluyorsa, o zaman pupa palanganız çok alınmış demektir ve biraz gevşetmek sizi rahatlatacaktır.

 

           Dümen yüküne paralel olarak çıtalı ana yelkenlerde, yelkenin güngörmezi çıtaların direk tarafındaki uçlarından güngörmez boyunca kanat gibi katlanmaya çalışıyorsa palanganızın çok gergin olduğunun işaretini verir.

 

                 Tam tersi tepe çıta rüzgâraltına dönmeye çalışıyorsa, o zaman da pupa palanganız çok boş ve istemsiz kavança yakın demektir. Full çıtalı ana yelkenlerde güngörmez ayrı bir hareket kabiliyetine sahip olamadığı için güngörmezin kapalı olup olmadığını çıta ceplerinin güngörmez

tarafındaki tüylerden anlamaya çalışmalıyız.

 

        Yelkeniniz çıtasız direk içi sarma yelken ise yelkenin güngörmezi size çok fazla bilgi veremeyecektir ancak yelkenin güngörmezi içe doğru kıvrılıp torbalama yapıyorsa pupa palangasının gergin olduğunu anlayabiliriz. Yelkenin güngörmezinin tepedeki 1/4’lük kısmında herhangi bir pırpırlama var ve alt taraflarda yok ise bu bize palanganın boş olduğunu söyleyebilir.

 

           

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                  Sert havada geniş apaz seyrinde hemen hemen hiçbir zaman pupa palangasını orsada aldığımız kadar almamalıyız. Bunun size bol bol broş tecrübesi yaşatacağı kaçınılmazdır. Pupa palangasının boşlanmasını da  yelkenin altından hava kaçırması yerine tepesinden hava kaçırması olarak düşünmek gerekmektedir.

 

                Ana yelken arabası normal havalarda teknenin ortasında kullanılmaktadır. Hava çok hafif olduğunda rüzgârüstüne doğru kaydırılabilir. Hava sertleştikçe araba merkezden rüzgâraltına doğru kaydırılmaya başlanır ki arabanın gideceği yer kalmadığı zaman yelken küçültmek için karar aşamasıdır.

 

               

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           Orsa seyirlerde ön sahamızda sarılarak ufaltılmış bir cenovamız veya zaten ufak olan sert hava floğumuzun olduğunu var sayalım. Ana yelken arabası tamamen rüzgâraltına doğru salınmış olsun. Bu ayarda seyirederken dahi tekne istemsiz olarak rüzgâra dönmeye çalışıyorsa ana yelkeniniz büyük geliyor demektir ve camadan vurmanın zamanıdır. Öncesinde arabayı ortaya almak ana yelkeni gereksiz yere aşırı yükler ve orsa seyrinde dahi broş kaçınılmaz olur.